Onbevruchte eieren

Onbevruchte eieren komen in bijna ieder nest voor. Maar sommige nesten zijn bijna volledig onbevrucht, of er is maar 1 ei bevrucht. De oorzaak hiervan is in veel mogelijkheden te vinden. Daarom een lijstje met de mogelijke oorzaken van onbevruchte eieren.

Allereerst is het verstandig het artikel te lezen over het schouwen van eieren. hier kunt u zien hoe onbevrucht eitjes herkend. Iedere kweker zal worden geconfronteerd met onbevruchte eieren. Dit hoort er nu eenmaal bij. Maar bij sommige kwekers hoor ik wel eens dat meer dan de helft van de eitjes onbevruchte eieren blijken te zijn. Dit baart mij zorgen. In de natuur komt gemiddeld 60 tot 80% van de eieren uit, een deel is onbevrucht en een deel komt niet uit door andere oorzaken tijdens het broedproces (Verstoring nest, slecht keren door de pop/man etc.)

Oorzaken van onbevruchte eieren

De mogelijke oorzaken van onbevruchte eieren:

• Vogels die te zwaar bevederd zijn
• Man met te lange nagels
• Slechte conditie van één of beide vogels
• Uitzakken van het onderlichaam bij de pop
• Te gladde of dunne zitstokken
• Onvoldoende licht in de (broed)kooi
• De vogels zijn gewoon niet in elkaar geïnteresseerd

Vogels die te zwaar bevederd zijn

Bij te zwaar bevederde vogels is de paring moelijk. Doordat de cloaca (het geslachtsorgaan van de vogel) bedekt wordt met veren is een succesvolle paring niet mogelijk. De paring van vogels gebeurt in tegenstelling tot andere diersoorten zeer “oppervlakkig” de haan heeft maar een kleine uitstulping welke op de cloaca van de pop geduwd word. Indien er veel bevedering rond de cloaca’s is zal dit een bevruchting dus in de weg staan, dit resulteert dan in meer onbevruchte eieren.

Om dit te voorkomen kunt het beste de (dons)veren rond de cloaca van man en pop voorzichtig wegknippen. Vooral bij hoenders wordt dit vaak gedaan om de bevruchting te verbeteren.

Man met te lange nagels

Bij de meeste “vliegende” vogels zal de paring op stok plaatsvinden, hierbij klimt of land de man op de rug van de pop waarbij hij zicht met de voeten vastgrijpt in de rug en vleugels van de pop. Wanneer de nagels van de man echter vrij lang zijn kan dit een pijnlijke ervaring voor de pop zijn welke de man van haar rug zal verdrijven. Een succesvolle paring is dan dus niet mogelijk met als resultaat uiteindelijk een hoger aantal onbevruchte eieren.

Om dit te voorkomen kunt u het beste de nagels van man en pop, zeker in de broedperiode, goed bijhouden. Met een lampje kunt u zien waar het “levende” deel van de teen is, en waar dit ophoud. U knipt de nageltjes enkele millimeters voorbij het levende deel, knip nooit in het levende deel. Dit bevat aders welke hevig zullen gaan bloeden.

Slechte conditie van één of beide vogels

Wanneer één of beide vogels niet in goede (broed)conditie zijn kan dit leiden tot meer onbevruchte eieren. Vogels die nog niet in goede conditie zijn moeten niet ingezet worden voor het broedproces. Maar in de (gezelschap) volière is dit vaak lastig te controleren. Daarom is het kweken in de volière over het algemeen minder succesvol dan het kweken in broedkooien. Ook al zouden de bevruchte eieren uitkomen, de jongen zullen zeer waarschijnlijk niet of slecht gevoerd worden gezien de ouders dit niet kunnen opbrengen vanwege hun slechte conditie.

Uitzakken van het onderlichaam van de pop

Bij het leggen van de eieren kan het voorkomen dat het onderlichaam van de pop wat uitzakt. Dit gebeurt vaak na het leggen van het 2e of 3e ei. De eerste 2 of 3 eitjes zijn bevrucht, maar daarna zijn alle eitjes onbevrucht. Dit is voor veel beginnende kwekers een situatie die zij niet direct herkennen. Door het uitzakken van het onderlichaam zijn kansen op bevruchting van de overige eitjes nihil.

Poppen die een uitgezakt onderlichaam hebben produceren in de toekomst vaak nesten met veel onbevruchte eieren. U kunt ze het beste in een grote vluchtkooi of volière laten zodat zij vrijere kunnen vliegen en meer conditie kunnen opbouwen. Net als mensen dienen vogels actief te kunnen bewegen om conditie op te bouwen. Ook een goede voeding die aangepast is op het (aankomende) seizoen is belangrijk. Uitzakken van het onderlichaam dient u niet te verwarren met legnood, dit is een dodelijke aandoening die zo spoedig mogelijk verholpen dient te worden!

Te gladde of dunne zitstokken

Gezien de (vliegende) vogels hun paring hoofdzakelijk op zitstokken volbrengen kunnen gladde of dunnen zitstokken de oorzaak zijn van een hoog percentage onbevruchte eieren. De pop kan zich niet goed vastgrijpen op de stok waardoor zij tijdens de paring wegglijdt. De man kan hierdoor geen goede paring volbrengen wat de onbevruchte eieren kan verklaren. Het kan zelfs voorkomen dat het volledige nest onbevrucht is omdat er geen paring heeft kunnen plaatsvinden. Door verschillende diktes zitstokken aan te bieden waarbij de dunste stok nog zo dik is dat de nagels ongeveer 2/3 rond om de stok kunnen grijpen verzekert u zichzelf ervan dat dit het probleem niet kan veroorzaken.

In de foto link ziet u een voorbeeld van een te dunne zitstok, de tenen gaan volledig om de stok heen waardoor de grasparkiet geen grip kan krijgen op deze stok. Rechts ziet u goede zitstokken. De nagels kunnen niet volledig om de stok waardoor zij “in” de stok grijpen en de vogel goed grip kan krijgen.

Onvoldoende licht in de broedkooien

Licht, een onderwerp wat als één van de eerste artikelen op deze site is verschenen. Licht is belangrijk bij de ontwikkeling van de vogel. Als er onvoldoende (natuurlijk) licht aanwezig is kan dit een negatieve invloed op de ontwikkeling van man en pop hebben. Alhoewel er geen wetenschappelijk bewijs is wat een correlatie tussen (onvoldoende) licht en onbevruchte eieren geeft zijn er sterke vermoedens van veel kwekers. Doordat er weinig verlichting is zal de man of pop trager tot volledige volwassenheid komen. Over het algemeen word bij de kleine vogels aangehouden dat zij na 10-12 maanden volwassen zijn, en ingezet kunnen worden voor de kweek. Er zijn ook kwekers die beweren dat de man en pop pas bij hun 2e jaar moeten broeden. Het eerste jaar is dus een “rustjaar” om volledig in conditie te komen.

Als we dit qua leeftijd naar de mens trekken is het ook wel te verklaren. Als voorbeeld een grasparkiet. Deze wordt op een leeftijd van 10 maanden volwassen. Maar zij hebben een levensverwachting van ongeveer 8 jaar. Dit betekend dat zij op 1/8 van hun levensverwachting volwassen zouden zijn. Bij mensen (op het moment gemiddelde levensverwachting van ruim 81 jaar in Nederland) zou dit beteken dat wij op ons 10e levensjaar “volwassen” zijn. Zoals iedereen weet begint voor velen dan pas de pubertijd, en zijn we op de dubbele leeftijd pas echt volwassen en klaar met de ontwikkeling (rond 21e).

Bij de vogels is dit dus ook goed mogelijk. Veel kwekers hebben alleen geen ruimte om poppen een jaar te laten zitten zonder nest om daarna een iets succesvollere kweek te bewerkstelligen. Daarom nemen zij de onbevruchte eieren voor lief om meer jongen groot te laten brengen door de vogels.

De vogels zijn gewoon niet geïnteresseerd in elkaar

Het komt wel is voor, alhoewel het misschien vreemd klinkt is het goed mogelijk bij het kweken in broedkooien. De pop zal haar eieren productie door de hormonen opstarten, als er dan geen paring heeft plaatsgevonden zal er geen bevruchting plaats kunnen vinden. Als de vogels geen interesse in elkaar tonen kunt het het beste de pop wisselen bij het kweken in broedkooien. In de volière heb ik van alle soorten minimaal 3 koppels zodat de vogels zelf hun favoriete partner kunnen uitkiezen