Europese kwartel

De Europese kwartel (Coturnix coturnix) is een kwartel die in Nederland en België ook in het wild veel voorkomt. Vooral in het voorjaar is de bekende roep vaak gehoord in de natuur. Waarbij ook gelijk duidelijk is waarom kwartels beschutting nodig hebben in de volière. In het wild zul je ze weinig zien, maar veel horen!

Omdat de Europese kwartel in het wild voorkomt in Nederland en België dienen ze geringd te worden met speciale ringen. Hiermee word aangetoond dat de vogel in gevangenschap geboren is en dus een “gedomesticeerde” vogel is.

De Europese kwartel in het wild

In het wild komt de Europese kwartel voor in een groot deel van Europa, Van Scandinavië tot aan noord Afrika. In het westen de Britse Eilanden, tot aan midden Azië in het oosten. Het is  – ondanks dat kwartels niet graag vliegen – een trekvogel, in de winterperiode trekken de kwartels naar het zuiden, waar ze in het voorjaar weer naar het noorden trekken.

De leefomgeving van de Europese kwartel bestaat hoofdzakelijk uit open terrein met lage plantengroei (heide, graslanden, akkers etc.) De kwartels broeden ook op de grond waar zij hun nest tussen de struiken maken. De haan heeft een teritorium waar meerdere hennen kunnen broeden, vaak is de roep van de haan te horen in het voorjaar om hennen te lokken, en aan andere hanen duidelijk te maken dat dit gebied van hem is.

Uiterlijk en geslachtsonderscheid

De Europese kwartel is ongeveer 16 tot 17cm groot, met een gewicht van 80 tot 95 gram. Geslachtsonderscheid op uiterlijk is bij de Europese kwartels lastig, er is geen overduidelijk kleurverschil gezien bijde geslachten een goede bruin getekende schutkleur hebben. Wel is de tekening van de man over het algemeen iets duidelijker te zien, waar deze bij de hen wat “vager” is. De roep van de man is vaak ook een duidelijk teken, echter kunnen de hennen ook roepen. De enige duidelijke verschillen in kleur bij de geslachten zijn de zwarte keelstrepen die bij de hen ontbreken.

De Europese kwartel in gevangenschap

In gevangenschap is de Europese kwartel een stuk minder populair dan zijn grote broer (De japanse kwartel) en kleine broertje (de chinese dwergkwartel) Dit komt mede door de noodzaak tot ringen van jongen, en het wat schuwe en schrikkerige karakter van Europese kwartels. Met veel geduld en toewijding kan ook de Europese kwartel “tam” worden, maar net zo tam als een japanse of chinese kwartel (waar ze letterlijk uit je hand eten) heb ik nog niet gezien. Hoogstens niet wegrennen bij het betreden van de ruimte.

Huisvesting

De Europese kwartels hebben net als andere grondkwartels een beschutte plek nodig waar zij kunnen schuilen tegen de weersinvloeden, en eventueel andere dieren. Bij voorkeur is dit een nachthok waar ook het voer aangeboden word, echter voldoet enkele aardewerken potten, een paar schuine dakpannen etc. ook prima. Er dient rekening gehouden te worden met het feit dat grondkwartels over het algemeen geen trapjes gebruiken zoals kippen dat doen. De kwartel houd er niet van naast zich lege ruimte te zien. Wanneer u een verhoogde entree naar het nachthok moet aanmaken is het belangrijk hier in de breedte een trap te maken, of een heuvel van het bodemmateriaal waar de kwartels over kunnen lopen.

Aangezien de Europese kwartel haan in het wild vaak meerdere hennen heeft is het belangrijk in de volière of ren ook minimaal 2 hennen met 1 haan te houden, in de paartijd kan 1 hen het anders zwaar te verduren krijgen wanneer zij samen is met een enkele haan. Mocht de haan alsnog de hennen teveel lastig vallen dan kan hij ook tijdens het broeden van de hennen tijdelijk weg gehaald worden.

Voeding

De Europese kwartel eet net als de andere grondkwartels “met de pot mee”. Dit houd in dat zij meestal de restjes gemorst zaad en ruw voeder van andere vogels opeten in de volière. Mochten de kwartels echter als solitaire vogels gehouden worden, dan is het belangrijk een volièremix of wildzang mix aan te bieden. Dit in combinatie met een insectenvoeder (universeelvoer, insectenpaté) eivoer en eventueel legkorrel voldoet als goede basis voor de voeding. Belangrijk is ook om een waterbak of fles aan te bieden waar de vogels vanaf de grond bij kunnen. Ze zullen hier over het algemeen niet doorheen lopen, maar een hoogte van maximaal 5-6cm is aan te raden om verdrinking te voorkomen.

Fokken van Europese kwartels

Over het algemeen is het fokken van Europese kwartels niet voor de beginner weg gelegd, het vereist meer kennis en ervaring dan het fokken van Chinese dwergkwartels of Japanse kwartels. De Europese kwartels gaan in tegenstelling tot de Japanse en Chinese kwartels nog wel eens over in natuurbroed (waar de eitjes door de hen uitgebroed worden). De hen maakt ergens in de ren of volière een ondiep kuiltje in de bodembedekking op een beschutte plaats (bij voorkeur droog zand). Hier worden totaal 8 tot 10 eitjes gelegd welke volledig door de hen zullen worden uitgebroed. Na 16 tot 18 dagen broeden zullen de jonge kwartels uitkomen. Grondkwartels zijn net als andere hoenderachtige zogenaamde “nestvlieders” Dit betekend dat de jongen na het uitkomen al direct het nest (kunnen) verlaten om samen met de hen (en eventueel haan) op zoek te gaan naar eten. De jongen in de volière zijn echter zo klein dat ze zo door het voliéregaas kunnen lopen. Een volière met morsrand, of dichte beplating op de onderste 10cm bied uitkomst.

Let op dat de jongen geringd dienen te worden met officiële ringen, in Nederland en België is de Europese kwartel een beschermde diersoort, het houden van Europese kwartels is daarom aan wetgeving verbonden!!

Wanneer er jonge kwartels zijn is het belangrijk “zacht” voer aan te bieden wat zij makkelijk op kunnen nemen, bijvoorbeeld kuikenmeel, universeelvoer, eivoer of insectenpaté. De ouders kunnen goed zaden opnemen, de jongen echter niet. Kwartels voeren hun jongen niet met kropmelk zoals dat bij parkieten, prachtvinken etc. gebruikelijk is. Daarom is het belangrijk ook voor de jongen voer aan te bieden.

Na ruim 12 – 13 weken zullen de jonge kwartels volwassen zijn, ze kunnen dan ook verplaatst worden naar een eventueel nieuwe ruimte of nieuwe eigenaar, mocht de natuurlijke kweek met de Europese kwartel niet goed verlopen, dan kunnen de eieren ook in de broedmachine uitgebroed worden. Daarnaast is het belangrijk te weten dat Europese kwartels niet veel eieren leggen. Heeft u een hen die bijzonder veel eieren legt en niet gaat broeden dan betreft het hier een kruising met Japanse kwartels, en een niet-zuiver fokdier. Hiermee dient u dan ook niet verder te fokken om zo de gedomesticeerde Europese kwartel raszuiver te houden.

Van de Europese kwartel zijn (mede wegens de mindere populariteit) nog geen kleurmutaties bekend. De enige kleurmutaties die ik gezien heb zijn inkruisingen met andere kwartelsoorten geweest en dus geen raszuivere dieren.